Przepisy prawne dotyczące latania dronem – 2023

W ostatnich latach popularność dronów wzrosła i są wykorzystywane do różnych celów – od fotografowania i filmowania po transport towarów. Chociaż drony są doskonałym narzędziem, ich operatorzy muszą znać i przestrzegać pewnych zasad i ograniczeń. Tylko wtedy mogą korzystać z BSP w sposób bezpieczny dla ludzi i mienia.

Dlaczego przepisy dla pilotów dronów tak często się zmieniają?

Unijne przepisy dotyczące korzystania z bezzałogowców zostały wprowadzone w celu zwiększenia bezpieczeństwa. W rękach niedoświadczonego operatora dron o dużej masie własnej może stanowić poważne zagrożenie dla ludzi i mienia. Wszystkie rygorystyczne zmiany mają na celu poprawę świadomości i umiejętności operatorów, co bezpośrednio przekłada się na bezpieczeństwo wszystkich użytkowników przestrzeni publicznej.

Poza tym nowelizacje prawa dotyczącego dronów wiążą się z rozwojem urządzeń. Wraz z produkcją coraz nowszych i szybszych platform, wprowadzane są ograniczenia, które skutecznie zmniejszają ryzyko wystąpienia niebezpiecznych sytuacji. Przykładem mogą być różne kategorie wymagające specjalnego szkolenia lub licencji.

W tym artykule przeczytasz o przepisach prawnych i wymaganiach stawianych operatorom BSP. Wszystkie regulacje opisujemy według stanu na sierpień 2023.

Czy można latać dronem bez uprawnień?

To zależy. Obowiązek uzyskania uprawnień zależy od wagi drona oraz stopnia skomplikowania operacji. Nie musisz mieć uprawnień, jeśli pilotujesz:

• Drona, który waży mniej niż 250 g i nie ma kamery; takiego urządzenia nie musisz rejestrować ani zgłaszać.
• Drona, który waży mniej niż 250 g i ma kamerę; nadal nie potrzeba uprawnień, ale wymagana jest bezpłatna rejestracja drona na stronie ULC (link: https://drony.ulc.gov.pl/register).

W przypadku posiadania drona ważącego ponad 250 g przepisy wymagają jego rejestracji na stronie Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Jeśli chcesz latać dronem o takiej wadze, koniecznie jest ukończenie szkolenia teoretycznego i praktycznego. Uzyskany w ten sposób certyfikat jest ważny na terenie UE, dzięki czemu możesz łatwo podróżować ze swoim urządzeniem i swobodnie latać dronem w prawie całej Europie.

• Uwaga! Osoba pilotująca drona nie musi mieć licencji, jeśli operacja odbywa się w asyście osoby, która ma stosowne uprawnienia

Przepisy dotyczące dronów – trzy kategorie

Zgodnie z rozporządzenie wykonawcze Komisji Unii Europejskiej (2019/947) latanie dronem możliwe jest w trzech kategoriach: otwartej, specjalnej (szczególnej) i certyfikowanej. Większość użytkowników-amatorów korzysta z pierwszej kategorii.

Kategoria otwarta

Kategoria otwarta obejmuje loty niskiego ryzyka. Lotu w tej kategorii nie trzeba uprzednio zgłaszać w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego.

Kategoria ta podlega jednak wielu ograniczeniom. Urządzenie przez cały czas musi znajdować się w zasięgu wzroku (nieuzbrojonym okiem) pilota lub obserwatora. Dla uściślenia oznacza to, że dron nie może przekraczać odległości 120 m od najbliższego punktu powierzchni ziemi. Poza tym maksymalna waga statku to 25 kg.

Kategoria otwarta dzieli się na 3 podkategorie:

• A1 dopuszcza przelatywanie nad osobami postronnymi z wyłączeniem zgromadzeń osób (szczegółowa definicja terminu „zgromadzenie” dostępna jest na oficjalnej stronie ULC).
• A2 nie pozwala latać nad osobami postronnymi; wymaga utrzymywania 30 m odległości poziomej od osób (lub odległości 5 m, jeśli dron wyposażono w technologię ograniczającą prędkość lotu).
• A3 to całkowity zakaz lotu w pobliżu i nad osobami postronnymi. Dron może wzbić się w powietrze jedynie w bezpiecznej odległości 150 m od najbliższego obszaru zabudowanego, przemysłowego lub rekreacyjnego.

Jak zdobyć uprawnienia do latania w kategorii otwartej?

Żeby móc latać w kategorii otwartej, trzeba przejść organizowane przez ULC bezpłatne szkolenie online i zaliczyć test online. Uzyskane uprawnienia są ważne przez 5 lat. Osoby, które skorzystały ze szkoleń SNH Drones i otrzymały certyfikat UAVO, nie muszą przystępować do szkoleń ULC.

Kategoria specjalna (szczególna)

Kategoria ta obejmuje operacje średniego ryzyka, w których obsługa drona podlega przepisom wykraczającym poza kategorię otwartą. W tym przypadku każdy lot wymaga weryfikacji, a w niektórych przypadkach – zgody Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Wykonując operacje w kategorii szczególnej, operator drona musi być zarejestrowany w systemie ULC i mieć ważne uprawnienia.

Kategoria certyfikowana

Ostatnia z trzech kategorii dotyczy lotów wysokiego ryzyka. To działania wymagające certyfikacji BSP zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019/945. W niektórych przypadkach, jeżeli właściwy organ uzna to za konieczne na podstawie oceny ryzyka, wymagany może być również certyfikat operatora i licencja na drona.

Zgodnie z przepisami publikowanymi przez ULC, lot kwalifikuje się do kategorii certyfikowanej, jeśli:

• Odbywa się nad zgromadzeniami osób.
• Wiąże się z transportem osób.
• Jest związany z przewozem materiałów niebezpiecznych, które w razie wypadku mogą stanowić zagrożenie dla osób trzecich.

Jak zdobyć uprawnienia do latania w kategorii specjalnej i certyfikowanej?

Najlepszym sposobem jest zdobycie certyfikatu UAVO na jednym ze szkoleń organizowanych przez ośrodek kształcenia pilotów SNH Drones. Nasi szkoleniowcy świetnie przygotowują kursantów do egzaminu państwowego. Absolwenci zyskują prawo do realizowania misji powietrznych zgodnie ze standardowymi scenariuszami NSTS dla lotów VLOS i BVLOS.

Uzyskanie odpowiednich uprawnień i ukończenie szkolenia już wielu osobom otworzyło drogę do lukratywnej kariery jako operator drona. Piloci, którzy otrzymali odpowiednie zezwolenia, mogą użytkować platformy w celach zarobkowych – do fotografii, fotogrametrii, geodezji, szacowania szkód, lotów badawczych i w wielu innych dziedzinach.

Kary za latanie bez licencji – co mówią przepisy?

Pilotom, którzy użytkują drona nielegalnie lub latają w strefach niedozwolonych, grozi kara grzywny w wysokości od 350 do 15 000 zł. Tego typu karę można nałożyć na loty w obszarach objętych zakazem, bez naklejki operatora na dronie lub bez odpowiedniej licencji. Co ciekawe, mandat może wystawić nie tylko policja, ale także straż miejska oraz straż graniczna.

Warto także uświadomić sobie, że latanie dronem bez odpowiedniej wiedzy i uprawnień stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia innych osób. Najgorszą z możliwych jest sytuacja, w której przechodzień zostaje potrącony przez drona. Kodeks karny klasyfikuje to jako katastrofę w ruchu powietrznym, co może skutkować ograniczeniem lub pozbawieniem wolności.

Jeśli więc interesujesz się dronami, zachęcamy Cię do ukończenia przynajmniej podstawowego szkolenia ULC z zakresu kategorii otwartej, tym bardziej że odbywa się ono online i może pomóc uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji. A jeżeli chcesz mieć więcej frajdy z latania, zapisz się na szkolenie w SNH Drones i zdobądź certyfikat UAVO.

Przepisy prawne dotyczące latania dronami zmieniają się bardzo często – każdego roku, a nawet częściej. Warto jednak ich przestrzegać, dla dobra swojego i innych.